Geredeli Danışman teşviki anlattı

Başbakan'ın açıkladığı Yeni Teşvik Sisteminde Bolu, 2'nci Bölgede yer aldı. Yeni sistem hakkında Geredeli Yıldırım Beyazıt Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Murat Doğanay görüşlerini belirtti. Murat Doğanay, akademisyen kimliği yanında, yeni teşvik sistemini hazırlayan kurumun başındaki Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın danışmanlığını da yürütüyor.

Yeni teşvik sistemi üzerine Gerede’de yayın yapan Gerede Gazetesi’ne görüşlerini aktaran Doğanay, Bolu'nun aslında 3. Bölge hatta 5. bölge desteklerinden yararlanabileceğine işaret ederek, "Yeni teşvik sistemini dinamikleştiren temel unsurlardan biri kümelenmenin desteklenmesidir. Bölgesel teşvik uygulamasında, Organize Sanayi Bölgelerinde veya aynı sekördeki 5 firmanın entegrasyon sağlayacak yatırımlarda vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteğinde bir alt bölge desteklerinden yararlanma imkânı sunulmaktadır. Bu da 4 organize sanayi bölgesine sahip bir il olarak Bolu'muzun büyük ölçüde 3. Bölge desteklerinden yer almasını sağlamaktadır," dedi. Çeşitli rakamsal örneklerle yeni sistemi anlatan Doğanay, "Daha iyiye ulaşmak için siyasetçisi, işadamı, akademisyeni, sivil toplum kuruluşları birlik içinde olup hep birlikte, aynı hedef doğrultusunda daha çok çalışmamız gerekiyor," dedi.

Yeni teşvik sisteminin, Türkiye'nin 2023 vizyonu doğrultusunda yatırım-üretim-istihdam ve ihracat değer zincirini en iyi şekilde oluşturmak, ithalat bağımlılığımızın azaltmak ve iller arasındaki gelişmişlik farkını azaltmak hedefleriyle oluşturulduğunu ifade eden Yrd. Doç. Dr. Murat Doğanay, “Tabi ki Bolu da teşvik sisteminde yer alıyor. Hemen belirtmem gerekiyor ki, bölgemiz için teşvikleri her derde deva gibi görmemek gerekiyor. Teşvik sistemi dışında kazandırılabilecekler için de çalışmalıyız. Siyaseten aynı görüşe sahip olsun veya olmasın ilimizin gelişimi için hep birlikte hareket edilmesi gerektiğine inanıyorum. Biliyorsunuz Bolu daha önceki sistemde 1. Bölgede yer alıyordu. Bu sistemde ise Kalkınma Bakanlığınca 61 farklı sosyo-ekonomik parametre ile oluşturulan il bazlı yapılanmaya geçildi ve Bolu 2. Bölgede yer aldı. Bu değişim ilimiz için olumlu bir gelişme. İllerin yer aldığı bölgelerle ilgili çalışmalar Kalkınma bakanlığınca yapıldı. Ayrıca Kalkınma Bakanlığınca göstergelerde güncelleme yapıldığında, illerin bulundukları bölgelerde değişiklik olabilecektir. Tekrarlamam gerekirse yeni getirilen sistem küresel kriz sonrasında ülkelerin ekonomilerini yatırım-istihdam boyutunda etkileyen, İspanya gibi bir ülkede her iki gençten birinin işsiz olduğu bir ortamda gerçekten iddialı ve kendi içinde dinamizm taşıyan yapıda tasarlanmıştır. Sadece bölgedeki sıraya bakmamak gerekiyor. Yeni teşvik sistemini dinamikleştiren temel unsurlardan biri kümelenmenin desteklenmesidir. Bölgesel teşvik uygulamasında, Organize Sanayi Bölgelerinde yatırım yapıldığında vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteklerinde bir alt bölge desteklerinden yararlanma imkanı sunulmaktadır. Bu da 4 organize sanayi bölgesine sahip bir il olarak Bolu'muzun aslında büyük ölçüde 3. Bölge desteklerinden yer almasını sağlamaktadır. Benzer şekilde aynı sektörde faaliyet gösteren en az 5 yatırımcının gerçekleştireceği ve ortak faaliyet gösterilen alanda entegrasyon sağlayacak yatırımlar da benzer nitelikte olabilecek. Hatta öncelikli yatırım konularında 5. Bölge desteklerinden yararlanabilecektir” ifadelerini kullandı.

Bir ilin birden fazla teşvik bölgesindeymiş gibi hareket etmesinin mümkün olduğunun altını çizen Doğanay, Bolu'muzda yapılabilecek madencilik yatırımları, ilk-orta-lise eğitim yatırımları, yatırım tutarı 20 milyon TL üzerindeki biyoteknolojik ve onkolojik ilaç yatırımları yapılması durumunda 5. bölge desteklerinden yararlanılabilecektir. Bu şu anlama geliyor, öncelikli alanlarda yapılacak yatırımlar, farklı destek kalemleriyle yatırım tutarının %70'ine ulaşabilecek oranda desteklerden yararlanılabilecek. Bu olanaklara rağmen Bolu teşvik sistemine alınmadı demek haksızlık olur. Şu an için Bolu'da olmamakla birlikte gelecekte girişimde bulunulması durumunda "Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi" belirlenecek olursa bu bölgede yapılacak turizm yatırımları 5. Bölge desteklerinden yararlanabilecektir. Dolayısıyla önceki sistemdeki gibi salt bölge sırasını değerlendirerek yorum yapmak doğru bir yaklaşım olmayacaktır” dedi.

Yrd. Doç. Dr. Murat Doğanay Çok kısa özetle ilimizde herhangi bir OSB'de yatırım yapan yatırımcı, normalde 3.Bölgede uygulanan %25 oranında yatırıma katkı ve 5 yıl süreyle sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanabilecektir. Bunun yanında diğer desteklerden de faydalanabilecek. Bu oranların geçerli olabilmesi için 2013 sonuna kadar yatırımın başlanması gerektiğini ifade ederek, “Örneğin Gerede Deri OSB'de 5 milyon TL yatırım yapacak ve 40 kişi çalıştıracak bir yatırımcıyı düşünelim. Bu yatırımcı Gerede OSB'de yatırım yapmayı seçtiğinde, yatırım tutarının %25'i olan 1 milyon 250 bin TL'yi kurumlar veya gelir vergisinden düşebilecek. Burası önemli, yatırıma katkı tutarı olarak adlandırdığımız 1 milyon 250 bin TL'nin, 250 bin TL'lik kısmı yatırım döneminde indirilebilecek. Bu kısmı özellikle vurgulamak istiyorum, yeni sistemin güzel bir yeniliği bu. Getirilen diğer bir yenilik ise bu indirimin yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlara da uygulanmasıdır. Örneğin yatırımcının İstanbul'da diğer faaliyetlerden elde ettiği kazançlardan dolayı ödenmesi gereken vergilerden bu tutar indirilebilecek. Ayrıca bu yatırımcımız 5 yıl süreyle sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanabilecek. Vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteğinden başka KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti ve yatırım yeri tahsisi desteklerinden yararlanabilecek. Bunlar dikkate alındığında bu örnekteki yatırımcı, yatırım tutarının %40'a varan oranlarda devlet desteğinden yararlanabilmesi mümkün olabilmektedir. Tabi bu sadece örnek, firmanın yapısına, çalışan sayısına göre farklılıklar oluşabilecektir” dedi.