Üniversiteler de alkol riski

11/03/2011 16:05

Hangi gençlerin alkolle sorun yaşayacağı birçok etkene bağlı. Bunda bireysel, çevresel ve psikolojik faktörlerin etkisi ise tartışılmaz.

Üniversite yılları genç bireyin kendi seçimlerini yaptığı ve bireyselleştiği ilk yılları kapsar. Alkol sorunları çok erken yıllarda başlar ve çoğu kez uzun yıllar sonra yıkımla giden alkol bağımlılığına ilerler. İleride alkol bağımlısı olan insanlar öykülerinde gençlik yıllarından itibaren sorunlu alkol kullanımına dair işaretler verdiklerinin farkına çok sonraları varır.

Üniversite gençliği risk altında

Psikiyatri Uzmanı Ali Hilmi Yazıcı, tüm bağımlılık sorunlarında olduğu gibi alkol kullanımına dair ciddi problemlerin erken evrelerde inkar edildiğini ya da azımsandığını belirterek "Oysa alkol yasal olarak ulaşılabilen, son derece şık ve çekici kültürü ile karşımıza çıkan buna karşın en önemli toplum sağlığı sorunlarından birisinin en temel sebeplerinin başında gelen bir maddedir. Ülkemizde son zamanlar gençlerin alkolden korunması yönünde yoğun bir tartışma sürmektedir. Batı ülkelerinde olduğu kadar yoğun olmasa da ülkemizde de azımsanmayacak oranda bir grup genç insan ve en çok da üniversite gençliği risk altındadır." diyor. Yazıcı'nın verdiği bilgiler şöyle:

Alkollü mekanlara giriş için asgari yaş, alkollü içkilerin tanıtımı ve reklamlarının gençler üzerindeki olumsuz etkileri sürekli gündemde kalmaktadır. Ülkemizin sosyal ve siyasal kamplaşmasının getirdiği tartışmalar en çok gürültüyü koparırken 18-24 yaş arasındaki gençlerin alkol içme davranışları üzerinde uzmanların görüşleri en az düzeyde tartışılmaktadır. Önemli bir toplum sağlığı sorunu yaşam biçimlerine saygı tartışmalarına ve laik-muhafazakar çekişmesine kurban gitmektedir.

Ülkemizde 18 yaşından itibaren alkollü içkileri satın almak ve alkollü mekanlara girmek yasal hale gelmektedir. Yasal haklarını elde eden, aynı zamanda erişkin ve özgür bir birey olarak kendini kabul eden genç insan içinde yaşadığı sosyal ortamın etkisinde alkolle tanışmaktadır.

Genç nüfusta alkol içme davranışı ne kadar yaygın

Ülkemizde bu konuda yeterli sayıda araştırma olmamakla birlikte Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü öğretim üyelerinin, 60 devlet ve vakıf üniversitesinde okuyan 3 bin 551'i kız 7 bin 568 öğrenci üzerinde yaptığı, 2.5 yılda tamamlanan anket çalışmasına göre, üniversitelerde okuyan kızların yüzde 18.1'inin, erkeklerin yüzde 28.4'ünün ara sıra, sık sık ya da sürekli alkol kullandığı anlaşıldı.

Tecrübeler ülkemizde parçalı bir sosyo demografik öğrenci profili olduğunu göstermektedir. Bir grup üniversite öğrencisi modern ve muhafazakar olmayan yaşam biçimlerini benimsemiş ve alkol içmeye daha açık bir duruş içindedirler.

Genç olmak yeniliklere açık olmaktır

Genç insanlar yeniliklere açık, yeni yaşantıları deneyimlemeye istekli insanlardır. Alkol içme deneyimi ve alkol etkisi de yeni tanıştığı bir yaşantıdır. Alkol kullanarak belli bir sosyal kümeye dahil olmanın yanında, özgürlüğünü ve erişkinliğini elde etmenin sembolü olarak içki içmek başlangıçta tercih edilmektedir.

Problemli içme davranışı bireyin sağlığını, işlevlerini, sosyal yaşantısını ve çevresi ile ilişkilerini olumsuz etkileyecek düzeyde, sıklıkta ya da yoğunlukta içmesi ile tanımlanır.

Hangi gençler alkol riski altında

Hangi gençlerin alkolle sorun yaşayacakları birbirinden farklı bir çok etkene bağlıdır. Burada bireysel, çevresel ve psikolojik faktörler sorunlu içme davranışına zemin hazırlayabilir.

Bireysel faktörler özellikle biyolojik ve genetik yatkınlık gösteren gençleri tehdit etmektedir. Bazı bireyler doğuştan yüksek alkol toleransına sahiptir. Çok miktarda alkol almaya meyilli ve hızla tolerans geliştirebilmektedir. Bu gençler alkolden görece olarak daha az etkilenmekte ve yoğun miktarda alkol alabilmektedirler. Yapılan araştırmalarda bu risk grubundaki gençlerin aile öykülerinde alkol kullanım sorunlarının ve alkol bağımlılığının daha çok görüldüğü anlaşılmaktadır.