AİBÜ’den Fransızca eser

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayşe Kayapınar’ın Fransızca olarak hazırladığı ‘’ Le Sancak Ottoman de Vıdın du XVe à la fın du XVIe siècle’’ (15. Yüzyıldan 16. Yüzyılın sonuna Vidin Osmanlı Sancağı) adlı kitap yayınlandı.

Isıs Press Yayınevi tarafından Aralık ayında yayınlanan kitap çok sayıda Slav, Bizans ve Osmanlı kronik ve arşiv belgelerini içeriyor. Kitapta yer alan arşiv belgeleri İstanbul’daki Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Ankara Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Arşivi ve Sofya’daki Bulgaristan Ulusal Kütüphanesine bağlı Oryantal kısmından özenli bir çalışma sonucu temin edilmiş. Bu kaynaklara istinaden  Balkanların ve Tuna Havzasının önemli bir bölgesi olan Vidin sancağının monografisi hazırlanmıştır. Tuna Nehri  kıyısında bulunan Vidin şehrinin merkezlik yaptığı Vidin Sancağı bir Tuna sancağıdır. Osmanlı devrinden önce Kuman Türklerinin yoğun olarak yaşadığı bir bölge olan Vidin yöresi aynı zamanda Vidin Bulgar Prensliğinin de topraklarını oluşturmaktaydı. Osmanlı dönemi Vidin Sancağının toprakları bugün üçte ikisi Sırbistan’da üçte biri Bulgaristan’da olmak üzere taksim edilmiştir. Osmanlılar açısından Vidin bölgesi stratejik öneme sahiptir. Bu bölge Osmanlılar tarafından Macarlara karşı Tuna’nın güneyindeki topraklarını savunma bölgesi olarak kullanılmıştır. Macaristan’a yapılan akınlar ve seferler esnasında da Osmanlılar için bu bölge bir üs görevi görmüştür. Firuz Bey,  Minnetoğlu Mehmet Bey, Mihaloğulu Ali Bey, Mezit Bey gibi ünlü Osmanlı akıncı beyleri, Vidin’de sancak beyi olarak görev yapmışlardır.

Kitap teşekkürler, önsöz, beş bölüm, sonuç, ekler, lügatçe ve indeksten ibaret olup toplam 538 sayfadır. Ayrıca kitapta 6 harita ve 31 adet tablo bulunmaktadır. Özellikle ekler kısmında yer alan 114 sayfadan oluşan ve Osmanlı tahrir defterlerine dayalı olarak hazırlanan yerleşim birimleri tabloları oldukça ayrıntılı bir biçimde hazırlanmıştır. Kitap boyunca 15. yüzyıldan 16. yüzyıla bölgede meydana gelen toponomik,  demografik,  idari ve ekonomik değişiklikler sorgulanmaktadır. Osmanlı askeri teşkilatı, yardımcı kuvvetler (derbendci, voynuk, şahinci, doğancı, yay ve müsellem, martaloz, filorici),  adli ve dini görevliler, esnaflar, zanaatkar kesim ayrıntılı bir şekilde ele alınmaktadır. Köylerin bu süreç içerisindeki gelişmesi incelenen konular arasındadır. Bölgedeki vergilendirme, iltizam sistemi ve ticaret ele alınan diğer konulardır. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi  Doç. Dr. Ayşe Kayapınar’ın Fransızca kaleme aldığı bu eser Osmanlı Dönemi Balkan Tarihinin aydınlatılmasına önemli bir katkı sağlamaktadır.