Bolu İl Müftü Yardımcılarımız Dr. Halil TAŞPINAR, Abdullah EROĞLU ile vaizlerimiz İbrahim SAYKI, Kadir ÖZTÜRK, Harun BAKAN, Ahmet ULUTÜRK, Mustafa CAN, İrfan YAĞIZ ve Selim İÇ tarafından Kutlu Doğum Haftası için özel olarak HADİSLERDEN HAYATIMIZA YANSIYANLAR isimli bir kitaphazırlanmıştır. Bu kitapta Allah Rasûlü’nün hayatından birlik ve beraberliğimizi kuvvetlendirecek hususlar ile birlik ve beraberliğimizi bozacak hususlar birkaç başlık altında derlenmeye çalışıldı. Bu hafta Cuma Sohbetleri adlı köşemizde bu örneklerden bir demet sunmayı uygun gördük. Emeği geçen tüm hocalarımıza teşekkür ederiz.

Kur’an’da geçen peygamberin üstün ahlakı ve örnekliği manasındaki üsve nitelemesi, sahabe ve sonraki nesiller tarafından peygamberin sünneti olarak tanımlanmıştır. Peygamberimizin “sünnet”i onun ibadet, ahlak ve gündelik hayata ilişkin davranışlarını ve uygulamalarını içerir. Sünnetin hedefi, inananların davranış ve uygulamalarda kendisini örnek almalarıdır. “Kim İslâm’da güzel bir işe öncülük ederse hem kendi yaptığının sevabını, hemde kendisinden sonra o işi yapanların sevaplarını alır. Üstelik onların sevaplarından bir şey eksilmez…” (Müslim, İlim,15) Kur’an’ın müslümanlar için ulaşılmasını ve oluşturulmasını istediği “vasat ümmet” ve “hayırlı ümmet”in teşekkülü ancak Hz. Peygamber’in sünneti sayesinde olmuştur.      

Rab olarak Allah (cc)’ı, din olarak İslâm’ı, peygamber olarak da Hz.Muhammed (sav)’i kabul eden herkes cennette Rabbinin nimetiyle rızıklanmaya hak kazanmıştır. Allah (cc), cehennem ateşinin, kendisine ve peygamberine en kalbi, en içten bir tasdikle inananları yakmasını haram kılmıştır. “Gönülden tasdik ederek Allah (cc)’tan başka ilah olmadığına ve Muhammed’in O’nun Rasülü olduğuna şehadet eden kimseye Allah (cc) mutlak surette cehennemi haram kılar.”(Buhari, İlim, 49)

Her zaman olduğu gibi sevgi konusunda da ölçülü olmayı emreden Allah (cc)Rasülü (sav): “Sevdiğin kimseyi ölçülü sev ki bir gün sevmeyeceğin bir kişi olabilir. Sevmediğin kimseyi de ölçülü şekilde sevme ki günün birinde çok sevdiğin bir kimse olabilir.” (Tirmizi, Birr, 60)

“Şüphesiz doğruluk hayra, hayır da cennete götürür. Kişi doğru söyleye söyleye nihayet doğrulardan yazılır. Yalancılık sapıklığa götürür. Şüphesiz sapıklık da cehenneme götürür. Kişi yalan söyleye söyleye nihayet yalancı yazılır.” (Müslim, Birr ve Sıla, 103)

Bir gün Allah (cc)’ın Resulü (sav) (sav) pazarda bir buğday sergisine uğradı. Elini buğday yığınının içine daldırınca parmakları ıslandı. Bunun üzerine satıcıya; “Bu ıslaklık ne?” diye sordu. Adam; ‘Ey Allah (cc)’ın Resulü (sav)! Yağmur ıslattı’ dedi. Kutlu Nebî; “İnsanların görüp aldanmaması için o ıslak kısmı ekinin üstüne çıkarsaydın ya!” karşılığını verdi. Ardından da;  “Bizi aldatan, bizden değildir.”(Müslim, İman, 164) buyurdu.

İnsanların Allah (cc) katındaki kıymeti, dış görünüşlerine ve mal varlıklarına göre değil niyetlerinin samimiyetine ve işledikleri amellere göredir. Bu konuda Allah (cc) Resûlû (sav), şöyle buyurmaktadır: “Allah (cc) sizin suretlerinize ve mallarınıza bakmaz, ancak kalplerinize ve amellerinize bakar.” (Müslim, Birr, 34) Niyetin samimiyeti, ihlâslı amelle, kalbin temizliği de dışa yansıyan samimi tutum ve davranışlarla belli olur. Amelin onaylamadığı bir kalp temizliği ve iyi niyet iddiası samimiyetten ve inandırıcılıktan uzaktır.

"Allah (cc) bir kulu helak etmeyi dilediği zaman ondan hayâyı alır. Ondan hayâyı aldığı zaman artık ona Allah (cc)’ın gazap ve cezası gelir. Allah (cc)'ın gazabı geldiğinde de ondan emanet duygusu çekilip alınır. Güvenirlilik alındıktan sonra o kimse hainleşir. O hainleşince de ondan merhamet çekilip alınır. Ondan merhamet alındığı zaman da o kimse artık kovulmuş ve lanetlenmiş olur. Kovulup, lanetlendiği zaman da İslam bağını boynundan çıkarmış olur ."(İbnMace, Fiten, 4190)

Peygamber (sav) ashabıyla birlikte bulunduğu bir sırada bir adamdan söz edilmişti. Orada bulunanlardan biri söz konusu adamı övünce Hz. Peygamber (sav), “Yazıklar olsun sana! Kardeşinin boynunu kestin!” buyurdu ve bu sözü üç kez tekrarladı. Sonra da şunları ekledi: “Sizden birisi illâ bir kimseyi methedecekse, ‘Gördüğüm kadarıyla filancanın şöyle olduğunu sanıyorum. Ameline göre onu hesaba çekecek ise Allah (cc)’tır. Allah (cc)’ın karşısında hiç kimseyi temize çıkarıp aklayamam! desin. Bunu da o kimsenin hâlini öyle biliyorsa söylesin!”(Buhârî, Edeb, 95)

İnsanları inciten, fert ve topluma zarar veren kötü huylardan olan gıybet ve iftira arasında her ne kadar benzerlik olsa da mahiyet itibariyle birbirlerinden farklıdırlar. Hz. Peygamber (sav), gıybet ve iftirayı şöyle açıklamıştır: “Gıybet nedir bilir misiniz?” diye sordu. Ashab: Allah (cc) ve Rasülü (sav) daha iyi bilir dediler. “Kardeşini, onun hoşlanmadığı bir vasıf ile zikretmendir.” buyurdu. Kardeşimde dediğiniz vasıf varsa ne buyurursunuz? denilmesi üzerine şöyle buyurdu: “Eğer dediğin sıfat kardeşlerinde varsa işte o zaman gıybet olur. Yoksa ona iftira etmiş olursun.”

3-Allah Teâlâ, “Kendi evlerinizden başka evlere, geldiğinizi fark ettirip, ev halkına selâm vermedikçe girmeyin”(Nur 24/27) buyurdu. Sen ise, benim evime izinsiz girdin. Bunun üzerine Hz. Ömer (ra), Nasıl, şimdi sizi affedersem, sizde hayır var mı? Yani sen de beni affeder, tevbe eder misin?dedi. Buna mukabil o adam da, Evet, deyince, o şekilde bırakıp çıktı ve gitti. (Elmalılı, Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, İstanbul, VII, 208)