ARSLANTEPE HÖYÜĞÜ, BAİBÜ'NÜN KATKILARIYLA UNESCO DÜNYA MİRAS LİSTESİNE GİRDİ

30/07/2021 14:22

Ülkemizin önemli kültür varlıklarından biri olan Arslantepe Höyüğü, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi (BAİBÜ) Mimarlık Fakültesi'nin yürütücülüğünü yaptığı başarılı projenin önemli katkıları ile, UNESCO'nun Dünya Miras Listesi'ne girdi.

Arslantepe Höyüğü, Birleşmiş Milletler'e bağlı UNESCO'nun 44'üncü Dünya Miras Komitesi toplantısında alınan kararla, Dünya Miras Listesi'ne girdi. Bu kararda, aynı zamanda UNESCO Alan Yönetimi Danışma Kurulu Başkanı olarak da görev yapan Üniversitemiz Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aysun Tuna'nın koordinatörlüğünde yürütülen “Arslantepe Höyüğü ve Territoryumunda Arkeolojik Peyzajları Yenileme ve Yönetim Stratejisi Olarak Arkeolojik Park Modelinin Geliştirilmesi” başlıklı çalışma etkili oldu. Arslantepe Höyüğü'nün UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer almasıyla birlikte ülkemizdeki bu kapsamda olan alan sayısı 19'a ulaştı.

TÜBİTAK 3501 Kariyer Geliştirme Programı kapsamında da desteklenen projede, Malatya'da bulunan ve geçmişi 7 bin yıl öncesine kadar uzanan, ilk devlet şeklinin ortaya çıktığı resmi, dini ve kültürel bir merkez olan Arslantepe Höyüğü arkeolojik sit alanı ve çevresinin, mevcut mekansal dokusunun korunması amacıyla önemli çalışmalar yapıldı.

Projeye; Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi'nin yanı sıra, İstanbul Teknik Üniversitesi, Malatya İnönü Üniversitesi, Sivas Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğü, Ankara Üniversitesi, İtalya La Sapienza Üniversitesi, Malatya Valiliği ve Malatya Battalgazi Belediyesi de destek verdi.

Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Francesca Balossi Restelli danışmanlığında, akademisyenlerin, uzman araştırmacıların ve arkeologların yer aldığı proje kapsamında yapılan çalışmalar sonucunda, Arslantepe Höyüğü'nün, UNESCO Dünya Miras Komitesi'nin aday listede yer alan ülkeler için ön şart olarak koyduğu Alan Yönetim Planı Altlığı oluşturuldu.

PROJEYLE, ARSLANTEPE HÖYÜĞÜ'NÜN DOĞAL ÇEVRESİNE İLİŞKİN MEVCUT DURUM ANALİZİ GERÇEKLEŞTİRİLDİ

Projeyle; Arslantepe Alan Yönetim Planı'nda yer alan ve Arazi Kullanım ve Planlama maddesi kapsamında Doğal Çevrenin ve Silüetin Korunması politikası çerçevesinde yapılması hedeflenen doğal çevreye ilişkin mevcut durum analizi gerçekleştirildi. Tampon bölgedeki silüeti bozan yapılar ve yapı yükseklikleri, cephe tipolojileri, malzeme, hat bağlantıları gibi sokak elemanları tespit edildi. Alanın kapsamlı ve bütüncül biçimde planlanması politikası çerçevesinde hedeflenen üst ölçek plan kararları ve stratejileri gözden geçirildi ve yönetim planı doğrultusunda gerekli değişiklikler yapıldı. Alanın Korunması ve Sunumu maddesi uyarınca Koruma politikası olarak hedeflenen toprak altı maddi kültür tespit edilerek, jeofizik çalışmaları tamamlandı. Tampon bölge belirleme ve sunum politikası altında hedeflenen alanın sunumuna yönelik Arkeolojik Park önerisi ile arkeolojik mirasın, mahalle ve kent ölçeğinde bütüncül yaklaşım ile sunumu eylemleri yerine getirildi.

ARSLANTEPE HÖYÜĞÜ'NDE, GELECEKTE YAPILACAK KAZI ÇALIŞMALARI İÇİN ÖNEMLİ VERİLER SAĞLANDI

Proje kapsamında ayrıca, toprak altı çalışmaları sonucunda Arslantepe Höyüğü'nün potansiyel kazı alanları belirlendi, yeni maddi kültür kalıntıları tespit edildi ve gelecekte yapılacak kazı çalışmaları için önemli veriler sağlandı. Topluluk haritalama çalışmalarında elde edilen araştırma sonuçları ve diğer araştırma bulguları, T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı aracılığıyla, saha gözlemleri ve ilgili denetimleri yapan ICOMOS Temsilciliğine iletildi. Arslantepe Müzesi ve Karşılama Merkezi fikir projeleri hazırlandı.