Hayatımızdaki Boş Zaman Kavramı

26.12.2013 14:35:17

Efenim,insan dünyaya geldikten sonra ortaya koyduğu amaçları gerçekleştirmek için çaba harcar. Bunlardan biri de çalışma hayatı yani iştir. İş, amaçlı bir dizi eylemi ve sürekliliği kapsar. Boş zaman iseişlerimizden geriye kalan zaman dilimidir. Günümüzde boş zaman kavramı, kimisine göre hayatında işten vakit bulunamayan, kimisine göre yatıp dinlenebileceği, kimisine göre kendisine vakit ayırıp hobilerini gerçekleştireceği, kimisine göre hayatındaki insanlarla bir araya gelip muhabbet edeceği bir anlama sahip.

Peki tarihte bu nasıl?

…

Antik Yunan’da boş zaman, hayat üzerine(estetik, iyilik, bilgi ve hakikat vs.) derin düşünme ve böylece ruhun arındırılması olarak görülüyordu. Çalışma ile ilişkilendirilmiyordu. Çalışma alt sınıfa ait iken boş vakit üst sınıfa ait bir kavram olarak kullanılıyordu. Yani boş zaman, sınıfsal bir ayrım da oluşturuyordu.

…

Romalılar döneminde boş zaman; gevşemek, rahatlamak ve eğlenceli vakit geçirmek için iş dışında yaratılan bir vakitti. Sınıf ayrımı yaratmıyordu. Boş zaman, işin yeniden üretiminden önce oluşturulmuş bir rahatlama zamanıydı.Boş zaman aktiviteleri olan oyunlar, spor, gladyatör dövüşleri bu dönemde ortaya çıktığını görmekteyiz.

…

Ortaçağın başlarında boş zaman hem bir rahatlama süreciydi hem de hangi etkinliğe katılacağını seçme özgürlüğü sağlıyordu.

…

Modern dönemde ise ortaya çıkan büyük çaplı değişimler boş zaman kavramını etkiledi, iş kavramını da. 18.yüzyılda Luther’in dini yeniden yorumlamasıyla birlikte iş etiği değişti ve artık boş zamana ‘’israf, başıboşluk’’ olarak bakılıyordu. Endüstri devrimiyle birlikte ise çalışma saatlerinde artış (günde 16-17 saat) oldu.

Kapitalist dönemle birlikte amaç, üretimin arttırılması olduğundan boş zaman, üretimi arttırmak için çalışmak anlamını taşıyordu. Hemingway’in de dediği gibi artık boş vakit, ne kişisel gelişme, ne düşünme zamanı ne de sosyal faydada bulunma zamanıydı. Boş vakit artık daha fazla para kazanmak için daha fazla çalışma zamanıydı.İşgören ve işveren arasındaki bu maddi ilişki kişilerin boş zamana materyalist (maddesel) bir anlam yüklemesine sebep oldu.

…

Boş zaman kavramı, artık iş olmayan zaman olarak algılanmakta. Günümüzdeinsanlar boş zamanlarındazaman ve para harcamak için alışveriş yerlerine gidiyorlar. Görüldüğü gibi boş zaman, iş dışında bir amacı olmayan kişilerin boş zamanı olduğunda ne yapacağını bilemeyen insanlar olmasına neden oluyor. Bu nedenle, boş zamanı etkili geçirmek adına kendimizi tanımak ve yeteneklerimizin farkına varabilmenin önemli olduğu kanaatindeyim.

Dipnot: Kendimi ve yeteneklerimi farkına varmamın yanı sıra bir de ertelememek ve boş vermemek de gerekiyor sanırım.