Resim Defterindeki Çocuk 3

02.07.2015 00:00:02

Efenim, resim çizme gelişimiyle başlayan maceramız çocuğumuza ‘‘Bir Aile Çiz’’ dememizden sonra kalemi aldıktan çizim bitinceye kadar olan süreciyle devam etmişti. Şimdi ise çizimlerini anlamak için kâğıdı elimize alıyoruz. Bir de ne görelim; anne baba çocuk bahçelerinde ip atlıyorlar. Yüzlerinde gülücük ve bir piknik sepetinin yanında hazırlanmış enfes bir sofra…Sanırım aile ile vakit geçirebilen, mutlu bir çocuk var karşımızda.

…

Dediğimiz gibi çocuğun sayfanın en soluna ilk çizdiği kişi en fazla değer verdiği, özdeşim sağladığı kişi olabildiği gibi bazen de çatışma yaşadığı kişi anlamına gelebilir. Birbirlerine yakın çizilen aile bireyleri yakın ilişki içinde iken; uzak, ayrı çizilen, araya bir nesne eklenen resimlerde aile bireyleriyle çocuğun arasında bir problem mi var sorusuna yöneltiyor bizi. Tabi uzak çizilen bireylerin sayfanın neresinde olduğu ve ne yöne baktığı da önemli oluyor. Aile bireylerinin duruş yeri ve bakış yönü çocuğun sosyal kendilik algısı üzerinde ise ipuçları veriyor bize. Buna göre babalarının bakış yönü çocuğa doğru olan çizimlerde çocukların sosyal benlik algısı ve arkadaş ilişkileri, çizimleri çocuğa doğru bakmayan baba figürlerine sahip çocuklara göre daha yüksek olduğu görülüyor.

…

Gelelim uzuvların çizim karakterlerine… Başın normalden büyük çizilmesi zekâca kendini küçük gören, ailesi tarafından başarısı düşük bulunan, eleştirilen çocuklarda gözlemlenebilir. Nokta şeklinde çizilen gözler, bireyin depresif içe dönük olduğunu ve bu aile bireyiyle yakınlaşmakta zorluk yaşadığını anlatabilir bize. Düz çizgi şeklinde çizilen ağız insanlarla konuşmaktan kaçındığı anlamını verirken; açık ve içi siyah boyanmış ağız çocukların kızgınlığını kötü söz ve küfür ile ifade etme eğiliminde olduğu izlenimi verebilir.

…

Burnunu büyük ve tuhaf çizen çocukların cinsellikle ilgili merak ettikleri konuları paylaşacak bir yakınının yokluğu anlamını verebilir. Kulakların görülmesi gerektiği halde çizilmemiş olması sosyal ilişkilerinde problem yaşadığı, çevresiyle ilişkisinde yetersiz hissettiğini düşündürebilir. Çenenin geniş veya köşeli olması çocuğun karar vermekte zorluk yaşadığı ve destek istediği şeklinde yorumlanabilir. Saçların bastırılarak çizilmesi güç isteğini anlatır bize. Kendi saçını boyaması kendini güçsüz olarak görmesiyle ilişkilendirilebilir.

…

Omuzlar ve gövdenin yuvarlak oluşu insancıl özelliklere sahip olduğunu gösterirken, köşeli çizilen gövde ve omuzlar saldırgan dürtülerin varlığına işaret edebilmektedir. Kolların vücuda bitişik olması sosyal içe dönüklük, çevre ile iletişim kurmaktan kaçınma olarak değerlendirilebilirken, kolları açık çizim daha yakın temasta bulunma istemini dile getiriyor. Aşırı büyük çizilen kollar ve eller kontrollü olduğunu gösterirken ellerin ve kolların çizilmemesi sosyal ilişkilerde yaşanılan güvensizliği anlatabiliyor. Parmakların 5 tane olmaması hırslı olmama, gelecekle ilgili hedef belirleyememe ile ilişkili iken parmakların 5’ten fazla olması aşırıhırslılık anlamına gelebiliyor. Bacaklar ve ayakların olmaması çocuğun kendi ayakları üzerinde duramadığı ve destek alma ihtiyacında olduğunu düşündürebilir. Ayakları iki ayrı yöne bakan çocukların büyümekle çocuk kalmak arasında tereddüt yaşadığı ve kararsız oldukları ile ilişkilendirilebilir.

En güzeli ise resimler, çocukların gerçekliğini yansıttığı hayal dünyasının kapılarını açıyor bize. Kendi dünyasını bizimle paylaşmaktan hiç çekinmiyor çocuk, tüm saflığıyla. Ve harikalar diyarının arka sokaklarına yolculuk başlıyor.

Dipnot: Unutulmaması gereken resim çizimlerine göre çocuğu değerlendirirken resimleri çocuk hakkında ipucu verebilirken bizim kesin bir yargıya varamadığımız.

Kaynakça: Bahçıvan Saydam, R. Çocuk Çizimlerinin Klinik Değerlendirmedeki Yeri.

Okyay, L.,Fazlıoğlu,Y.6 Yaş Grubu Çocukların Aile Resimlerinin İncelenmesi

Yavuzer, H. Resimleriyle Çocuk.

Çocuk Değerlendirme Eğitimi Notları