M. Cengiz Poyraz [email protected]

ÇOCUKLUĞUMUN KASABASI NALLIHAN-ııı- ÇÖPÇÜSÜ, CAMBAZI, EVLİYALARI VE PANAYIRI

14.05.2013 00:34:17

Kasabanın çöpleri, çöpçü Mustafa, çöpçü Hüsnü ve çöpçü Muharremin kullandığı, atla çekilen iki tekerlekli ahşap arabalarla toplanırdı. Çöpçü hüsnü aynı zamanda belediye mezbahasından kasaplara et taşıyan atlı et arabasını da kullanırdı.

Belediyenin hoparlörlü anons sisteminin henüz olmadığı zamanlarda her türlü ilan işini tellal Mehmet çavuş yaparmış. Ancak daha sonraları da Mehmet çavuşun tellâliye işlerini yaptığını görmüştüm. Örneğin; haraç mezat satışlarında tellâliyeyi ve topluca yapılması adet olan bahar bayramlarında ahalinin Hoş ebeye (Huşebiye) gideceğini sokak, sokak dolaşarak o ilan ederdi.

Tellal Mehmet Çavuş aynı zamanda kasabanın kadayıf ustasıydı. Yaptığı kadayıfları birer kiloluk gazete kağıdına sarılmış paketler halinde sırtında taşıdığı sepete doldurur ”Kadayıfçı Mehmet ağa geldiii” diye bağırarak satardı.

Konu Hoş ebeye gelmişken çok önemli bulduğum bir meseleyi irdelemeden geçemeyeceğim. Yıllar yılı Nallıhan’ın tek mesire yeri olan, günümüzde asırlık ardıç ağaçlarına sahip olması nedeniyle Milli park olarak yeniden düzenlenen Hoş ebe’nin adı aslında Huşebi’dir

Yıllarca “burada yatan hoş ebe eğlenmeyi çok severmiş. Onun için adına hoş ebe demişler” diye uydurma bir hikâyeyle bu mübarek zatın kabri başına içki içilmiş ve toplumun kutsiyetine inanması sebebi ile ardıç ağaçlarının korunmasına vesile olan bu Veliye haksızlık edilmiştir. Bu velinin adının Huşebi olduğunu 1968 yılında Kabrin başında Akdere’li yaşlı bir amcadan dinlemiştim. “Oğlum burada bilmeden içki içiyorlar, bu zat bir gün buranın altını üstüne getiriverecek diye kokuyorum” demişti.

Kabir Bu gün duvarların içindeki çok yaşlı bir çitlembik ağacın altında idi. Sonradan yapılan beton kabir doğru yerde bulunmuyor. Anadolu’daki pek çok evliyanın adı, oraya irşat için kalkıp geldikleri memleketlerinin adı ile anılır. Semarkandi, Tokadi, Bağdadi, Mısri, Tebrizi gibi. Huşebi Hazretleri de Yemen’in Huş şehrinden irşat için Anadolu’ya gelen erenlerden.

Nallıhan’da herkesin adını bildiği ama kabrini çıkıp görmediği bir evliya daha var. Hasan Dede. Hasan Dedenin kabri Nallıhan’ın kuzeydoğusunda yer alan ve kendi adıyla anılan yüksek tepenin araka yüzündedir. Öyküsü uzundur. En önemli özelliği Savaş çıkacağı zaman bir gün önceden top atar ahaliyi uyarır. Bunu en son Kıbrıs harekâtı öncesinde de yapmış. Ben o zaman Nallıhan dışındaydım. Tepeden top atıldığını döndüğüm zaman bana da söylediler.

Televizyonun ve sinemanın olmadığı zamanlarda insanların en gözde eğlenceleri senede bir kere gelen cambaz gösterisi ile panayır eğlencelerinden ibaretti. Cambaz o kadar önemli bir gösteriydi ki. Ben çok küçükken rahmetli anneannemin bana yemeğimi yedirebilmek için “Komşular cambaza mı gidiyorsunuz. Bizi de bekleyin. Cengiz yemeğini yesin bizde geliyoruz” dediğini hatırlıyorum.

Senede bir kere ilçemize lakabı Boncuk olan bir cambaz gelirdi. Uzun sırıklardan yapılarak üzerine palyaço pijaması giydirilmiş takma ayaklarıyla çarşıdan geçerek eski hastane arkasındaki Karagülle tarlası denilen boş alana gider, orada direkler üstüne gerdiği çelik halatın üstünde yürümenin ötesinde, bisiklete binmek, hatta ip üzerinde kurban kesmek gibi gösteriler, yapar sonrada izleyenlerden para toplardı.

Kasaba meydanındaki yaşlı çınar ağacının altında eskiden büyük su deposu olan bir meydan çeşmesi vardı. Deponun üzerinde önceleri itfaiye garajı vardı. Her yıl harman sonunda bu meydan merkez olmak üzere üç gün süren bir panayır kurulur. Bütün köyler bu panayıra gelirler alışveriş yapar eğlenirlerdi.

Alışveriş alanı Kocahan ve çevresiydi. Lunapark eğlenceleri Cumhuriyet alanı ile oluk başı sokağa kurulurdu. Dönme dolap, atlıkarınca, tren, Duvarda dönen motosiklet gösterilerinin yeri buralardı. Oryantal gösterilerinin yapıldığı Hisseli Zafer tiyatrosunun devasa çadırı, sihirbaz ve çeşitli yabani hayvanların teşhir edildiği çadırlar ile oyun tezgâhları çarşı meydanına kurulurdu. (DEVAM EDECEK.)

Gam ve telaş sizlerden uzak olsun efendim.

Huzur bulun, hayırla kalın

YORUMLAR (Toplam 1 yorum)

cihan kocatepe (01.06.2013 11:46:52)

Yazılarınızı büyük bir mutlulukla okuyorum.Nallıhan dan ayrılalı 32 yıl oldu yaşım 46 bu sanal ortam sayesinde sanki Nallıhanda yaşıyorum.Tüm Nallıhan lıların gönlü Nallıhan dan kopmaması dileği ile,huzurlu günler dilerim.